محله افراداربن: اسامی وکیلهای دره شهر محله افراداربن درون گذشته درون مرکز هر محله درختانی کاشته مـیشد کـه به خاطر تنومندی واهمـیت ان نام محله را با نام درخت معرفی مـید. اسامی وکیلهای دره شهر افرا درختی شبیـه چنار و بسیـار پر شاخ وبرگ کـه بلندی آن که تا بیست متر هم مـیرسد. اسامی وکیلهای دره شهر چاه آبی نیز درون مرکز محله مقابل نانوایی فعلی مقابل کوچه ابومحله قرار داشتهاست ومردم از آب این چاه استفاده مـید.
محله باقر ناظر: محله باقر ناظردر دوران قاجار و پهلوی اول درون این محله مدرسهای بود با نام باقر ناظر کـه به مدرسه قاضی نیز معروف بود. این مدرسه درون سال ۱۳۱۹شمسی تخریب شد و به جای آن مدرسه سعدی احداث شد. باقر ناظر درون اصل ناظم مدرسه حاج ابراهیم یـا قاضی بود کـه بعد تبدیل بـه دبستان سعدی شد ومحله بـه نام باقر ناظر اشتهار یـافت. کاسگر محله یـاکوزه گر محله: کاسه گر محله یـا کوزه گر محله نام محلهای هست که درون گذشته بیشتر ساکنان آن را کوزه گران تشکیل مـیدادهاند وبا گل ظروف سفالی مـیسا ختند. قدمت آن بـه دوران قاجار مـیرسدو ابتدای بافت قدیم شـهر بابل از سمت جنوب شـهر را شامل مـیشود. کاروان سرای سبزه مـیدان (پلنگ فعلی)در دوران ناصرالدین شاه قاجار محل نبرد سعیدالعلماء و یـارانش با افراد بهایی درون سال۱۲۶۵قمری بودهاست کـه به پیروزی مسلمانان شـهر بـه رهبری سعید العلماء انجامـید. درون محله کاسه گر محله قرار دارد. عطار محله: عطار محله درون سه راه فرهنگ درون کوچهای بم بست کـه ابتدای آن اسلحه فروشی توکلی قرار داردو وجه تسمـیه آن بـه خاطر شخصی بزرگ و با نفوذ کـه شغل عطاری داشت وبه مرور بـه خاطر وجاهت واشتهارش محله بـه نام عطار محله معروف شدهاست. محله حیدر کلا: قدمت این محله بـه دوران سلطنت ناصرالدین شاه مـیرسد. اعتمادالسلطنـه از همراهان ناصرالدین شاه درون سفر این پادشاه بـه بابل درون روز یک شنبه ۲۱ شوال ۱۲۹۲ ق درون محله حیدر کلا بـه رفته بود. آستانـه: آستانـه امامزاده قاسم از قدیمـی ترین محلات شـهر بابل هست که نخستین بار نام آن درون تاریخ خاندان مرعشی آمدهاست. نعش مـیر سلطان مراد خان درون آستانـه کلاج مشـهد (آستانـه) بـه امامت گذاشته، اسامی وکیلهای دره شهر بعد از چهل یوم کـه از مراسم تعزیـه فارغ شدند بـه مردم امـین داده بـه کربلای معلا فرستادند. از آستانـه بـه کلاغ مسجد نیز یـاد شدهاست. پیدایش این مکان درون قرن هفتم هجری بود. بقعه امامزاده قاسم از آثار با ارزش قرن نـهم هجری قمریست کـه دارای گنبد مخروطی با ارتفاع ۲۲ متر و یک مسجد متصل بـه آن مـیباشد. درهای منبت کاری شده زیبا وپر نقش این بقعه درون سال ۹۰ هجری قمری و صندوق کنده کاری شده بر روی قبر امامزاده درون شعبان المعظم ۸۸۸ ه ق ساخته شدهاست. بقعه امامزاده قاسم بـه شماره ۳۴۲ درون تاریخ ۲۰/۳/۱۳۲۱در شماره آثار ملی و تاریخی کشورمان بـه ثبت رسیدهاست. امامزاده قاسم از نوادگان پنجم امام محمد تقی (ع) وبه روایتی دیگر از آیت الله آقا شیخ محمد علامـه، قاسم بن ادریس بن امام علی نقی (ع) مدفون درون آستانـه بابل مـیباشد. سر کاظم بیک: محله سر کاظم بیک بر گرفته نامهای مـیرزا یوسف و مسجد کاظم بیک هست که درون نزدیکی هم درون این مرحله قرار دارندو بـه آن سر نیز مـیگویند. مسجد و مدرسه کاظم بیک درون سال ۱۰۹۲ قمری درون دوران صفویـه و توسط حاج کاظم بیک از بازرگانان بزرگ منطقه و این محله نیز بـه کوشش و سرمایـه حاج مـیرزا یوسف درون سال ۱۲۱۶ قمری درون دوره پادشاهی فتحعلی شاه قاجار احداث شدهاست. قدمت این محله از دوران صفویـه مـیباشد. کوچه سیب باغ: سیب باغ از ابتدای مـیدان شاه کلا بزرگ بـه طرف امامزاده یحیی کوچهای هست که درون گذشته باغ سیب قرار داشت و این کوچه بـه این نام شـهرت یـافت. باغ سیب درون ابتدای کوچه سمت چپ از محله شاه کلا قرار داشت. محله طوقداربن: طوقداربن درون اصل این محله بـه نام توغ داربن بود کـه به معنی درخت و پرچم وعلم هست و بـه مرور تبدیل بـه طوقداربن شد کـه به معنی گردنبند و گرداگرد مـیباشد. با توجه بـه قدمت محله و وجود آرامگاه، مسجد ومحل زندگی دو مرجع بزرگ تقلید ملا نصیرا وشیخ کبیر درون آن و معمولا درون آرامگاها درخت کاشته مـیشد و توغ نام یک درخت نیز مـیباشدمعنای توغ حتما صحیح باشد. سابقه حضور وزندگی ملا نصیرا درون این محله و ساخت مسجد محدثین توسط این عالم ربانی درون شعبان سال ۱۱۳۶ قمری، سابقه تاریخی آن را بـه دوران شاه طهماسب دوم صفوی رساند. محله بی سرتکیـه: بی سر تکیـه نام قدیم آن خسرویـه بود. درون دوران قاجاریـه تکیـهای درون ضلع شمالی محله و مقابل مسجد فعلی درون حال سوخت بود کـه سازنده آن بـه عللی نتوانست کار ساخت آن را بـه اتمام برساند و این تکیـه مدتها بدون سقف بود و به هنگام عزاداری واطعام درون ماه محرم بـه تکیـه بی سر معروف شد و مردم بـه خاطر همـین نام محله را بی سر تکیـه گذاشتهاند. بعدها اهالی با آوردن الوارهای بزرگ از طریق جنگل و رودخانـه سقف تکیـه را کامل د. قدمت آن بیش از یک قرن و دوران قاجاریـهاست. درخت آزاد درون بی سر تکیـه از کیلومتر دور نمایـان بود واز بلند ترین درختان شـهر بود. محله گلشن: قدمت محله گلشن بـه دوران صفویـه مـیرسد. درون گذشته مسجد وتکیـه درون کنار هم قرار داشتند کـه در تعریض خیـابان نواب تکیـه بـه کلی تخریب شد و بخشی از مسجد باقی ماندهاست. از محلات بزرگ مرکزی شـهر بابل مـیباشد. گلشن بـه معنای گلزار وباغ گل وگلستان هست ودر گذشته که تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامـی باغهای فراوانی درون اطراف محله وجود داشتهاست. شاهکلا: شاهکلا درون کنار محله گلشن بزرگ وکوچک واقع اند و قدمت آن همچون محله گلشن بـه دوران صفویـه مـیرسد واز نام آن بر مـیآیدمنطقهای اعیـانی یـا شاه نشین کـه افراد ثروتمند وشریف و بزرگ درون آن ساکن بودهاند کـه شاهکلا کوچک درون جنوب شرقی وشاهکلا بزرگ درون جنوب غربی محله گلشن قرار دارندودر دوران صفویـه و مرعشیـان رونق بیشتری از نظر زیست مکانی داشتهاند. محله شاه زنگی یـا مسجد جامع: محله مسجد جامع درون گذشته ودر دوران قاجاریـه بـه آن محله شاه زنگی گفته مـیشد درون محل تکیـه فعلی تکیـهای با نام شاه زنگی معروف بود کـه به این محله نیز شاه زنگی مـیگفتند. درون این تکیـه درون ماه محرم و وسط مـیدان عذاداری سنتی انجام مـیشد. قدمت مسجد جامع یـا شاه زنگی با بازارچه معروف آن متعلق بـه دوران صفویـهاست و ۲ قطعه سنگ مرمر متعلق بـه سال ۱۱۰۶ قمری درون محوطه مسجد این محله قرار دارد. محله شـهدا یـا درب الشـهدا: شـهدا یـا درب الشـهدا یـا شـهدابن- از نامـهای رایج چهار راه شـهدا ی فعلی هست که درون گذشته مقبره ۴ تن از یـاران آیت الله العظماء سعید العلماء بار فروشی بود کـه در نبرد با بهایئان و افراد شیخ محمد علی بار فروشی (قدوس) بـه شـهادت رسیدهاند. قدمت آن بـه دوران قاجاریـه مـیرسد و همواره مرکز بازار بابل بودهاست. درون ضلع جنوب غربی چهار راه شـهدا (سلمانی سابق و مـیوه فروشی فعلی) مقبره یکی از سادات قرار داشت کـه در دوران پهلوی اول تخریب شد وتا مدتها قبل درون کنار آن درون پیـاده رو منبری قرار داشت کـه مردم درون شبهای جمعه شمع روشن کرده و نذررو نیـاز بجای مـیآوردند. و در دوره قاجاریـه بـه آن امامزاده شـهدا مـیان بازار مـیگفتند. محله برج بن: نام قدیم این محله بـه خاطر وجود مدرسه علمـیه قادریـه درون محل شـهرداری سابق قادریـه محله بود. بعد از تخریب این مدرسه و احداث بلدیـه بار فروش درون سال ۱۳۰۷ درون همـین مکان برجی بر بالای مکان بنای بلدیـه ایجاد کردهاند کـه ماموران بلدیـه (شـهرداری) با استقرار درون اتاقک برج محلهای دود و آتش سوزی درون سطع شـهر را شناسائی مـید که تا ماموران آتش نشانی به منظور اطفای حریق اقدام کنند. بـه همـین خاطر بـه قادریـه محله برج بن گفته شد یعنی محلهای زیر برج بلدیـه. آقا رود پیش: آقا رود پیش بعد از منطقه قورمش لو قرار دارد. درون گذشته این مناطق مستعد کشاورزی بوده و مکانی مناسب به منظور توزیع آب زراعی از آقا رود بـه اطراف باز گیر کلا و اطراف آن. محله سر آقا حسن: کوچه سنگ پل حد فاصل آهنگر کلا و چهارشنبه پیش درون گذشته آقا حسن قرار داشت کـه به واسطه وجود بـه سر آقا حسن اشتهار یـافت. محلهای از دوران قاجاریـه کـه به محلات اطراف یعنی چهار شنبه پیش –سنگ پل-آهنگر کلا و چاله زمـین مرتبط مـیشود. محله همت آباد: همت دآباد درون سه راهی سنگ پل بـه بید آباد قرار دارد درون مرکز این محله مقابل تکیـه قبلا پارک کودک قرار داشت کـه تبدیل بـه کتابخانـه کودک شد. محلهای قدیمـی از دوران قاجاریـه درون کنار بید آباد، کـه شاید بـه علت همت و ارادهای کـه یک شخص یـا جمع محله به منظور آبادی آن داشتهاند بـه این نام اشتهار یـافتهاست. محله آهنگر کلا: آهنگر کلا وجه تسمـیه آن بـه علت وجود تعداد آهنگر درون کنار هم درون یک محلهاست. کلا بـه معنی محله و آهنگر کلا بـه معنای محله زندگی آهنگرران کـه در دوران قاجاریـه نیز بـه همـین نام وجود داشتهاست. حدادی و حدادیـان کـه به معنای آهنگر و آهن فروش و آهنگری هست ساکنان قدیمـی این محله محسوب مـیشوند. شـهید حدادیـان از شـهدای دوران انقلاب اسلامـی نیز از ساکنان این محله بودهاست. محله چاله زمـین: چاله زمـین از نظر جغرافیـائی درون منطقهای پست و پائین تر از آستانـه قرار داشتهاست. چون آستانـه آرامگاه بوده و نسبت بـه بالاتر از دیگر نقاط بر روی تپه واقع بود چاله زمـین درون مجاورت شمال آن درون حالتی چاله مانند قرار داشت بـه این نام معروف شد. محله قصاب کلا: قصاب کلا بـه خاطر وجود جمعی از قصابان کـه در این محله زندگی مـید بهانـهای به منظور نام گذاری این محله بـه قصاب کلا شدهاست. قصاب کلا درون دوران قاجاریـه بـه همـین نام وجود داشت. محله چهار شنبه پیش: چهار شنبه پیش درون گذشته درون کنار شـهر واقع بود و به گفته سیـاحان خارجی روزهای چهار شنبه درون این محله بازار هفتگی بر پا مـیشد. و به علت استقرار بازار هفتگی درون روز چهار شنبه، پسوند پیش کـه به معنی مکان استبه آن افزودهو محله بـه چهار شنبه پیش اشتهار یـافت. ملگونف روسی کـه در سال ۱۲۷۷ قمری بـه بار فروش سفر کردهاست از چهار شنبه پیش بـه همـین نام درون سفر نامـه اش ذکر کردهاست. چهار شنبه پیش یکی از وسیع ترین محلات قدیمـی بابل هست که اقا رود از وسط این محله مـیگذرد. کفشگر محله آب بخشان: وجه تسمـیه آن از کفشگر وآب بخشان تشکیل شده و به معنی محلهای بـه نام کفشگر کـه آقا رود آن را بـه دو بخش شرقی و غربی تقسیم کرده و در این محل به منظور مصارف کشاورزی آب آقا رود را تقسیم مـید. به منظور تقسیم آب از گل یـا چوب و یـا کیسههای شنی و حلب به منظور بستن وانسداد عبور آب آقارود استفاده مـید. محله درکه سر: درکه سر درون نزدیکی و بالاسر کفشگر محله بـه طرف کمربندی شرقی فعلی واقع هست در این نقطه بعد از عبور آب آقا رود از آب بخشان کفشگر محله، آب کشاورزی از درکه سر بـه طرف دشتهای آغوزین و کوچه آرامگاه معتمدی و باز گیر کلا سرازیر مـیشد. مـیراب درون این نقطه به منظور تقسیم آب کشاورزی حضور مـییـافت و در مدت شبانـه روز و طول هفته آب را بـه نوبت تقسیم مـیکرد. محله پرک داربن: پرک داربن –محلهای با نام درخت کـه به نام پرک است. پشت کا رخانـه روغن نباتی چیت ساز و بین آهنگر کلا و حکیم آباد قرار دارد. محله قورمش لو: منطقهای با دشتهای حاصل خیز کـه اکنون شـهرک صالحین درون آن قرار دارد. محله بید آباد: از محله درون دوران فتحعلی شاه قاجار بـه همـین نام وجود داشت. و استقرار باغ با درختان فراوان بید علت پیدایش این نام بین مردم شدهاست. محلهای با درختان بید فراوان درون کنار آقا رود کـه از ضلع شرقی این محله مـیگذرد. محله درویش خیل: درون کنار آقا رود و بید آباد قرار دارد کـه به چهار شنبه پیش متصل مـیشود درویش خیل درون دوران قاجاریـه بـه همـین نام خوانده مـیشد و محل سدر اویش بوده و نشان از تاریخی بودن آن از دوره مرعشیـان هست محلهای کـه گروهی از درویشان سداشتهاند خیل بـه معنی گروه سواران مـیباشد و درویش خیل بـه معنی محل استقرار و زندگی گروهی از سواران درویش است. قدمت آثار از دوره مرعشیـان هست و درون دوره قاجاریـه که تا کنون بـه همـین نام است. محله عرب خیل: عرب خیل درون شمال درویش خیل و بید آباد واقع هست و همانند درویش خیل، محل زندگی جمعی از عرب زبانان مـهاجر بود کـه محلهای کوچک را تشکیل مـیدادند. قدمت آن از دوران مرعشیـان هست و درون دوره قاجاریـه نیز که تا کنون بـه همـین نام خوانده مـیشود این محله آخرین محله از بافت قدیم بابل هست که ابتدای آن از کاسه گر محله شروع مـیشود. این محله یکی از محلات بزرگ چهار شنبه پیش محسوب مـیشود کـه پشت مرقد امامزاده عبدالله واقع است. محله سنگ پل: درون سه راهی خیـابان بازار بـه چهار شنبه پیش و آستانـه واقع هست و گفته مـیشود شـهر و از این محله عبور مـیکرد وبرای عبور مردم سنگی بر روی آبراه انداخته بودند کـه به پل سنگی یـا سنگ پل معروف شدهاست. سنگ پل درون گذشته مبدا و خروج شـهر بابل بود و دروازه شـهر به منظور عزیمت بـه کیـاکلا، بهنمـیر، قائم شـهر (شاهی) بود. با احداث جاده جدید بابل –قائم شـهر از اهمـیت آن کاسته شد. محله سر مـیرزا هادی: درون سه راهی سید جلال بـه مـیانکت درون مقابل تکیـه فعلی و پشت مغازه بقالی آرام یک عمومـی وجود داشت بـه نام مـیرزا هادی، کـه اشتهار این محله بـه خاطر وجود مذکور است. سر بـه معنی محلهاست و هم بـه سر محله تبدیل مـیشد. این محله از محلات قدیمـی دوران قاجاریـهاست و مـیرزا هادی سازنده و صاحب بود. محله مـیانکت: مـیان کت و مـیان کتی از نامـهای این محلهاست کـه بین مسجد ابو و سر مـیرزا هادی واقع است. کت بـه معنای کتف و شانـه نیز تخت شاهی و به معنی دیوار ، قنات و کاریز هم هست درون دوران قاجاریـه بـه این محله، مـیان قطع هم مـیگفتند. قدیمـیها بیشتر بـه آن مـیون کتی اطلاق مـید. این محله درون سه راهی محلات سر مـیرزا هادی، اجابن و پنج شنبه بازار، و ابوالحسن و ابوالحسین قرار دارد و شاید از این نظر محلهای مـیان این محلات هست به آن مـیان کتی یـا مـیون دکتی گفتهاند. محله ابو الحسن و ابو الحسین: این محله کـه اکنون بـه کوچه شـهید محبوبی اشتهار دارد امامزاده محل مقدسی هست به نام برادران ابوالحسن وابوالحسین کـه نزد مردم بـه ویژه بانوان از کرامات زیـادی برخوردار هست و هنوز هم مراسم نذر و نیـایش و دعا و سفره خوانی توسط بانوان درون این مکان کـه وسط محله قرار دارد بر پا مـیشود. این محله درون دوران قاجاریـه نیز وجود داشت. محله د باغ خانـه پیش: درون گذشته این محله مکانی داشت به منظور کشتار دام و پاک و فروش پوست دام. دباغ خانـه +پیش- کلمـه پیش درون پسوند برخی از محلات بابل بـه معنی مکان و محله محسوب مـیشود و در محاوره محلی درون پسوند برخی از محلات کلمـه پیش استعمال مـیشد. این محله قدمت تاریخی آن بـه دوران قاجاریـه مـیرسد و ماهی رود خانـه نیز درون کنار آقا رود، و در باغ آزادیـان درون گذشته وجود داشتاثر . هسسکاکلا: محلهای درون سادات محله فعلی کـه در دوران قاجاریـه بـه علت جنازههای فراوان درز این محله کـه بر بروز بـه استخوان (هسسکلا) تبدیل شده بود هسسکاکلا خوانده مـیشد. بـه علت شیوع بیماری مـهلک وبا کـه منجر بـه فوت هزاران تن از اهالی بار فروش درون دوران قاجار شده بود و امکان دفن همـه آنان نبود. جنازهها درون این منطقه انباشته شده بود. نفتی محله: نفتی محله یـا نفطی محله:محلهای درون کنار مزرعه گل فعلی بابل کـه در برخی کتب و نیز درون پسوند فامـیلی برخی از ساکنان این محله کلمات نفتی، نفطی بـه دو شکل دیده مـیشود. درون دوران قاجاریـه گفته مـیشود نام قبلی آن لیلک محلهاست. وک محله: منطقهای جلگهای و پر از آب و قور باغه درون شرق مـیدان همزه کلا فعلی کـه در گذشته شب هنگام بـه خاطر سرو صدای قورباغهها بـه وک محله معروف شدهاست. وک بـه معنی قورباغه ونام جدید آن همت آباد و حسین آباد، کـه از محلات اقماری و شرق همزه کلا محسوب مـیشوند. وک محله درون دوران قاجاریـه وجود داشت. محله بندار کلا: بندار کلا یـا بندرکلا یـا بنادار کلا درون اصل بنـه دار کلا بودهاست کـه تدریجا تبدیل بـه بندر کلا یـا بندار کلا شد. قدمت آن بـه دوران صفویـه مـیرسد: درون زمان صفویـه بار فروش ده بنـه دار داشت کـه به معنای رئیس بازرگانان و انبارها بود. آقا شریف بنـه دار بار فروش ده و توابع آن را درون دست داشت. بنـه دار کلا یـا بندر کلا درون نزدیکی محله اوشیب و در کنار بابل رود واقع است. بندر کلای دیگر نیز بـه موازات بابل رود درون ابتدای امـیر کلا قرار دارد. محله درزی کتی: محلهای درون کنار بابل رود و گل محله (گله محله)که بـه علت قرار داشتن بر روی تپه کـه به آن کتی مـیگویند و نیز درزی بـه معنی خیـاط و جامـه دوز مـیباشد و درزی کتی بـه معنی قلعه، تپه یـا کتی و بلندی کـه متعلق بـه خیـاط بودهاست. برخی از ساکنان این محله از نام فامـیلی و پسوند درزی یـا درزی پور ودرزی نژاد بر خوردارند. محلهای هست با همـین نام درون دوران قاجاریـه. سر بیزن حاجی: محله سر بیزن حاجی یـا بیج ناجی محله از محلات قدیمـی دوران قاجاریـهاست کـه به خاطر وجود ی درون وسط این محله کـه متعلق بـه شخصی بـه نام حاجی بیژن بود نام محله بـه سر بیژن حاجی درون بین مردم اشتهار یـافت. این هنوز هم باقی هست و فعالیت دارد. محله صد دستگاه: درون سال ۱۳۴۲ بـه علت وقوع سیلاب مخرب بابل رود درون محلات قاضی کتی، درزی کتی و گله محله حدود یکصد خانـه درون این محلات دچار سیل و تخریب شد کـه با استقرار سیل زدگان درون چادرهای موقت یکصد خانـه ارزان قیمت درون شمال شـهر بابل احداث شد کـه به صد دستگاه معروف شدهاست. محله سبزه مـیدان: سبزه مـیدان یـا مـیدان سبز:در گذشته اولین نقطه ورودی شـهر بابل بود کـه پس از بهرارم منطقهای خشک و مرتعی بود و سیـاحان بـه خاطر سر سبزی و وسعت منطقه کـه ابتدای شـهر بود بـه آن مـیدان سبز یـا سبزه مـیدان مـیگفتهاند. بـه مرور این منطقه تاریخی کـه از دوران صفویـه که تا قاجار بـه این نام معروف بود از دوران پهلوی اول و دوم بـه سبزه مـیدان بین مردم اشتهار یـافت. محله کمانگر: کمانگر کلا –منطقهای بالاتر از قصر و کاله نام داشت کـه خانواده سلطنتی درون هنگام سفر شاه بـه بابل درون این منطقه اسب سواری مـید. کمانگر، بـه معنی استقرار طایفه و قومـی با همـین نام درون منطقه بود کـه بعدها جزو محدوده شـهر قرار گرفتهاست. محله هفت تن: هفت تن از محلههای هاشیـهای و قدیمـی بابل کـه در گذشته بـه خاطر سرسبزی و وجود امامزاد ه درون این منطقه محل زیـارت و استراحت خانوادهها بود و محل عبور آن از مـیدان کارگر(شاهیو)فعلی بود و حدود ۲ کیلومتر جاده خاکی را مردم پیـاده طی مـید که تا به هفت تن برسند. هفت تن جزو آثار تاریخی بابل هست و محل تدفین هفت پسر یشتاسب جلالی هست که درون جنگ با مـیر کمال الدین بن مـیر قوام کشته شدند. عدهای نیز آن را از نوادگان امام موسی بن جعفر مـیدانند. محله قاضی کتی: محلهای با قدمت از دوران قاجاریـهکه بـه معنای تپه و بلندی درون کنار بابل رود درون ضلع غربی شـهر بابل کـه متعلق بـه قاضی هست و یـا قاضی بر روی این تپه قضاوت مـیکردهاست. برخی نیز درون مجاورت از کلمـه قاضی کتی استفاده مـیکنند. ولی درون کتب تاریخی از سیـاحان خارجی همان قاضی کتی آمدهاست و تپهای بزرگ و زیبا و مشجر درون کنار انبار شـهرداری وجود دارد. محله کشتار گاه: درون کنار درزی کتی و گله محله، محلهای قرار دارد کـه به خاطر استقرار کشتارگاه شـهر بابل درون کنار بابل رود بـه آن نام محله کشتار گاه دادهاند و در حقیقت بخشی از گله محلهاست کـه با ایجاد کشتارگاه این نام بر آن نـهاده شد. گله محله: درون نزدیکی بابل رود قرار دارد و به خاطر نزدیک بودن بـه رود خانـه و گل آلود بودن محله کـه از آبرفت و سیلاب بابل رود بـه وجود مـیآمد و آمد ورفت مردم را مشکل مـیکرد بـه خاطر فراوانی گل وبه این نام معروف شدهاست. باز گیر کلا: بـه خاطر وجود مرقد درویش علم بازگیری درون آرامگاه این محل نام آن بازگیر شدهاست این بقعه متعلق بـه دوره مرعشیـان هست و بیـانگر دوره تاریخی و قدمت این منطقهاست. اوشیب: از محلههای قدیمـی و در کنار بابل رود هست که بـه خاطر همـین شیب آب رودخانـه بـه اوشیب معروف شدهاست. او بـه معنی آب و شیب بـه معنی سرازیری است. این منطقه از مناطق بزرگ و دیدنی بابل درون حاشیـه بابل رود است. خشت کوره سر: محلهای حوالی گله محله و ضراپوری که تا ورزشگاه آزادی هست که درون گذشته از گل موجود درون این منطقه به منظور آجر، سفال و کوزه گری استفاده مـید. هلی باغ: بعد از قرا کلا و نو علم فعلی کـه در کمر بندی غربی و خیـابان توحید واقع هست باغ وسیع آلوچه وجود داشت کـه به خاطر این باغات بـه این منطقه هلی باغ مـیگویند. و بخشی از کوچههای تندست یـا توحید را شامل مـیشود. قراء کلا یـا نو علم: قره کلا یـا قراء کلا، نو علم، نامهای محلهای هست از دوران قاجاریـه کـه در سال ۱۳۰۷ شمسی مورد بازدید و توجه شاعر نامـی ایرانی نیما یوشیج قرار گرفت و او به منظور عزیمت بـه اوشیب از قراء کلا ناماست. قراء کلا یـا نو علم کـه نام جدید تر آن هست محله و مکانی بود به منظور قرائت قرآن و قاریـان درون مسجد این محله قرآن آموزش مـیدیدند. خورشید کلا: وجود آئینهای مـیترائسم درون گذشتههای دور و قبل از پذیرش اسلام، نام محلاتی چون خورشید کلا را پدید آوردهاست کـه نشان از قدمت و تاریخی بودن این محلات دارد کـه در گذشته جزو روستا محسوب مـیشدند. نقیب کلا: محلهای درون مرکز شـهر کـه از طرف آستانـه و سینما آزادی و مدرسه صدر مـیتوان بـه آن رسید. نقیب کلا بـه معنای محله بزرگان و ثروتمندان بود و در گذشته بـه خاطر وجود سرمایـه داران بزرگ و افراد متمول و خانـههای بزرگ و مقاوم آجری ۲ طبقه درون آن بـه نقیب کلا اشتهار یـافت. این محله درون دوران قاجاریـه بـه همـین نام معروف بود. سبکهای معماری عمارات این محله با معماری بومـی دوران قاجار مـیباشد. محله پیر علم: درون گذشته و در دوران قاجاریـه نام این محل پیـا کلا بودهاست. ودر کتب تاریخی نام پیـا کلا آمدهاست و اثری از نام پیر علم نیست. بـه علت مقدس بودن علم این محله کـه در سال ۱۳۱۴ شمسی توسط رضا خان مورد تهاجم و تخریب قرار گرفت و طی آن چند روز بعد رئیس شـهربانی وقت فوت کرد با داستانـهایی افواه عموم مطرح هست به پیر علم مشـهورگشت و امروزه قدیم ترین علم موجود درون بابل و زیـارتگاه مردم و محل عزاداری دستههای زن و زنجیر زن و قربانی و خیرات مردم منطقه و دیگ شـهرهای استان هست و از کرامات ویژهای برخوردار است. محله درویش تاج الدین: نام محلهای درون ضلع شمالی برج بن، حوالی مدرسه حافظ و کوچه شش دری بـه خاطر قرار داشتن مقبره درویش تاج الدین است. مزار درویش تاج الدین کـه از دراویش و بزرگان مورد احترام دوره مرعشیـان هست بین محلات برج بن و لر محله و مقابل مدرسه راهنمایی انـه حافظ واقع است. قدمت آن بـه قرن دهم و یـازدهم قمری مـیرسد. محله مومن آباد: محلهای بین محلات ابو محله و سید جلال کـه به خاطر اعتقادات مذهبی ساکنان آن بـه مومن آباد اشتهار یـافت. اعتقاد و قدرت ایمانی و اشتهار مردم بـه امور دینی انگیزه نام گذاری چنین نامهایی مـیشود. محله ابو محله: این نام حکایت از وجود روحانی یـا شخص بزرگ واعتباری درون این محله دارد کـه محله را با نام مـیشناختند. که تا نسل بـه نسل این نام بـه دوران بعدی رسیدهاست ابو محله درون دوران قاجاریـه وجود داشت. و در سفر سیـاحان خارجی از آن یـاد شدهاست. مسجدی بـه نام مسجد ابو درون مـیانکت قرار دارد کـه شاید نام این محله کـه از همان پیشنماز مسجد باشد. محله سید جلال: محلهای کـه در مرکز آن و در داخل پارک فعلی مقبرهای بـه نام سید جلال قرار دارد. درون گذشته مقبره درون داخل ساختمان مستقلی قرار داشت. برخی سید جلال را روحانی بزرگواری مـیدانند و برخی دیگر او را از بزرگان کیـائیـان جلالیـان کـه طی سالهای ۷۵۰ که تا ۷۶۳ قمری درون شـهر بار فروش حکومت مـید مـیدانند. اکثر ساکنان این محله نیز جلالی نام ¬¬دارند واز نسل سید جلال هستند. بار گاه سید جلال بنا یی چهار گوشـه و ۵ ضرب درون ۶ متر ابعاد آن بود. این محله از قدیمـی ترین محلههای بابل درون کنار آقا رود هست و محل زندگی عباسقلی ارباب کدخدای بار فروش و مستجر گمرک بابلسر وبندر گز بود و تکیـهای بـه نام ارباب تکیـه درون همـین محله وجود دارد و ارباب رودهم کـه از کنار جاده کمربندی و ضلع شرقی محل مـیگذرد بر گرفته از نام عباسقلی ارباب، کدخدای با نفوذ بار فروش است. محله آزاد بن: محلهای درون مقابل ورودی آرامگاه معتمدی هست که بـه خاطر وجود درختان بلند و تنومند آزاد بـه محله آزاد بن معروف شد. این محله درون دوره قاجاریـهنیز آزاد بند یـا آزاد بن نامـیده مـیشد. تکیـه و سقاتالاری درون این محله وجود دارد. محله کتی: چنان کـه از نامش پیداست منطقهای قدیمـی هست با تپهای چند هکتاری درون نزدیکی هفت تن مشجر با درختان مرکبات و مـیوه او بـه خاطر آن بـه کتی یـا کتی هفت تن معروف شدهاست. محله سید زین العابدین: درون پنج شنبه بازار قدیم حصیر فروشان قرار دارد کـه مکان زیـارتی هست احتمالا محل تدفین یکی از فرمانروایـان یـا دراویش مرعشیـان هست و قدمت این محله را بـه دوره مرعشیـان و قرن (دهم و یـازدهم) هجری مـیرساند. تاریخ ساخت بقعه و درهای چوبی آن ۱۳۱۲ قمری است.
ارتباط با دریـا شـهر بابل مـیتواند از راههای مختلف با دریـا ارتباط داشته باشد. یکی از این راهها جادهٔ بابل بـه بابلسر هست که از شمال شـهر بابل آغاز مـیشود و تا جادهٔ ساحلی بابلسر ادامـه دارد. دیگری جادهٔ بابل بـه بهنمـیر هست که بعد از گذشتن از بهنمـیر توسط محله مـیرود بـه دریـا متصل مـیشود و راه دیگر جادهٔ زرگرمحله بـه جادهٔ ساحلی ای هست که مـیان بابلسر و فریدونکنار قرار دارد. این جاده از شـهر زرگرمحله شروع مـیشود و تا جاده ساحلی دریـای مازندران (کاسپین)ادامـه دارد. جدا شدن بابلسر درون حدود چند سال پیش بابلسر جزٔ بخش شمالی شـهرستان بابل بودهاست و شـهرهای بهنمـیر و بابلسر درون حومـهٔ شـهر بابل قرار داشتند اما بنا بر تصمـیمات حکومتی درون سال ۱۳۶۸ از این شـهرستان جدا شدند و شـهرستان بابلسر را تشکیل دادند.
جغرافیـا شـهر
بابل درون ۱۳ کیلومتری جنوب دریـای مازندران قرار دارد و رشته کوه البرز نیز حدوداً درون ۱۰ کیلومتری جنوب بابل قرار دارد و بابلرود نیز از غرب این شـهر مـیگذرد. این شـهرستان از شمال بـه شـهرستان بابلسر و فریدونکنار٬از غرب بـه شـهرستان آمل و از شرق بـه شـهرستان قائمشـهر و شـهرستان سوادکوه محدود است.
آب و هوا
آب و هوای شـهر بابل بـه دلیل قرار گرفتن مـیان کوه و دریـا آب و هوای معتدل و مرطوب دارد و شـهرهای جنوبی شـهرستان بابل بـه دلیل دارا بودن پوشش کوهستانی و ارتفاع زیـاد آب و هوای سرد و کوهستانی دارد. نقشـه آب و هوایی ایران٬بابل داری آب و هوای کاسپینی درون شمال کشور است.
جمعیت بعد از سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت شـهر بابل ۲۰۱٫۳۳۵ نفر اعلام شدهاست. بابل پر جمعیت ترین شـهر استان مازندران است. جمعیت شـهرستان بابل نیز ۴۶۴٫۵۳۸ اعلام شدهاست.
تاریخ بابل درون دوران سید قوامالدین مرعشی درون سال (۷۵۰ ه. ق) کیـاییـان جلالی _ با قتل فخرالدوله حسن درون ۷۵۰ ه. ق سلسله باوندیـان سوم پایـان یـافت. کیـافخرالدین درون ساری حاکم شد و از این بعد این دودمان با عنوان جلالیـان بر مازندران مستولی شدند ـ مامطیر را نیز متصرف شدند و مدت ۱۳ سال (تا ۷۶۳ درون آنجا حکومت د. درون سال ۷۶۳ سادات مرعشی سرپرستی مـیربزرگ درون آمل قیـام د و آنجا را متصرف شده و خود را آماده حمله و تصرف مامطیر و ساری مـینمودند، کیـائیـان جلالی بالاخره شکست خوردند و مامطیر را از دست دادند. سیدقوامالدین مرعشی بعد از شکست کیـائیـان جلالی با فرزندان خود درون آنجا استقرار یـافتند و چندی نگذشت کـه مامطیر بـه سبب رونق بازارهای هفته و موقعیت شـهر درون نیمـه راه مـیان ساری و آمل و از سوی دیگر نزدیکی دریـا بـه احتمال از قرن هشتم بـه «بارفروشده» تغییر نام یـافت. سیدقوامالدین مرعشی بعد از استقرار درون بارفروشده بـه ترویج امور دینی پرداخت و اهالی آن دیـار نیز با او بـه بیعت نمودند. که تا اینکه: درون محرم سنـه هفتصد و هشتاد و یک (حضرت سیدهدایت قباب) را مرض طاری گشت. و روز بـه روز صورت تضاعف مـیپذیرفت. و سید را مقام و مسکن بارفروشده بودهاست چون وصیت تمام شد؛ دعوت حق را لبیک اجابت فرمود چون مطابق وصیت خواستند او را درون حجره خودش دفن کنند (سیدرضیالدین) مانع گشت، از آنجا نقل کرده بـه آمل آوردند، و دفن د. بعد از فوت سیدقوامالدین مرعشی، سید غیـاثالدین درون بارفروشده اقامت نمود. و در احوال وی مـیخوانیم: چون سیدغیـاثالدین بـه بارفروشده درآمد و مدتی برآمد، با جد خود آنجه وظیفه خدمت داشته بود بـه تقدیم نمـیرسانید، که تا به حدی کـه درویشان جهت سید خواستند کـه زراعت برنج ند، راضی نشد. و تخم برنج کـه افشانده بودند خود رفت و ویران کرد. بابل درون زمان تیموریـان جوزفا باربارو درباره اوضاع مازندران و بارفروشده درون زمان تــیموریـان مـیآورد: مردم مازندران جنگجوترین مردم ایــران بشمار مـیرفتند و تا مدتی نسبتا مدید درون برابر نیروی تیمور پایداری د شـهرهای عمده آن عبارتست از ساری مرکز مازندران، بارفروش ـ بابل امروزی _که بیش از یکصد هزار تن جمعیت دارد و بارفروشده بـه عنون یک مرکز تجاری درون زمان حکومت شاه عباس اول صفوی کـه مادرش از مرعشیـان تبرستان بود، توسعه یـافت. غلامحسین افضل الملک کـه در سال نـهم جمادی الاخر هزار و سیصد و بیست و دو از بارفروش دیدن مـیکند، دربارهٔ بنای این شـهر مـیآورد: سابقا اینجا ده بوده و در جزء جمع دفتری (بارفروشده) نام اینجا بودهاست. درون عهد خاقان مغفور فتحعلی شاه قاجار آنجا را بنای شـهر گذاشتهاند و معابر صـحیحه درون آن قرار دادهاند. تقریبا نود سال هست که اینجا را ساختهاند. آنچه از منابع متعدد برمـیآید نام بارفروشده که تا اواخر دوران صفویـه بـه این منطقه اطلاق مـیگشت.
بابل درزمان زندیـه درون زمان زندیـه و هنگام نقل فعالیتهای آقا محمد حسن خان آغامحمدخان قاجار ذکر بارفروش بسیـار بـه مـیان مـیآید و جالب توجه آنکه کلمـهٔ ده از آخر آن برداشته شدهاست. گ. ملگونف، سیـاح معروف کـه در سالهای ۱۸۵۸ و ۱۸۶۰ مـیلادی از سواحل دریـای خزر دیدن مـیکند مـیآورد: بابل پیش از انقلا ۱۹۱۷ م. روسیـه، یکی از مراکز بازرگانی مـهم شمال کشور و محل واردات امتعهٔ خارجی و همچنین مرکز خرید محصولات طبیعی و مصنوعی قرای و قصبههای عمدهٔ مازندران محسوب مـیگردید و به همـین لحاظ بارفروش نامـیده شده بود. بعضی محققان را اعتقاد بر آنست که: از سدهٔ هشتم ه. ق یعنی از حکومت مـیرقوامالدین مرعشی، بارفروش دیـه و از سدهٔ سیزدهم یعنی از زمان پادشاهی فتحعلی شاه قاجار بارفروش خوانده شدهاست. حوادث سیـاسی اواخر عهد زندیـه نقطه عطفی درون تاریخ بارفروش محسوب مـیشود. از سال ۱۱۶۵ ه. ق کـه محمدحسنخان شکست سختی بـه سپاه کریمخان زند وارد آورد آهنگ مازندران کرد، از آن سال سرتاسر مازندران تحت سیطرهٔ محمدحسنخان درآمد. محمدحسنخان که تا سال ۱۱۷۲ ه. ق بر مازندران حکمرانی کرد. اما درون پانزدهم جمادیالثانی ۱۱۷۲ ه. ق جنگی بین وی و شیخعلی خان زند درگرفت با حمله شیخعلی خان محمدحسنخان عقبنشینی را ترجیح داد و از راه شاه عباسی بـه سوی استرآباد فرار کرد اما سبزعلی کرد و محمدعلی آقا جاردولو ـ یـا بـه قولی رستم بیگ کرد مدانلو ـ سر وی را بردیدند و برای کریمخان بـه تهران فرستادند. از آن زمان بـه بعد بارفروش مورد توجه زندیـان قرار گرفت که تا وقتی کـه زندیـه آن ایـالت را فتح و پایتخت را بـه بارفروش منتقل د. موقعی کـه در سال ۱۷۷۱ مسیحی سیـاح معروف گملن از این حدود مازندران عبور مـیکرد ذکر مـیکند: پایتخت چنان کـه گفته شده بـه باروفروش انتقال یـافته بود. بعد از بازگشت علی محمدخان زند درون سال ۱۱۹۰ ه. ق بـه شیراز حسینقلی خان مجددا پرچم خودسری برافراشت و صبحگاهی بطور پنـهانی با سرعت هرچه تمامتر خود را بـه بارفروش مقر مـهدیخان دادو رساند. حمله غافلگیرانـه حسینقلیخان بـه بارفروش، مقر حکومت مـهدیخان دادو» و برچیدن بساط حکومت وی، عصبانیت کریمخان را سبب شد، بعد زکی خان را درون سال ۱۱۹۰ ه. ق روانـه مازندران کرد.
بابل درون زمان قاجاریـه مرگ کریمخان زند درون سال ۱۱۹۳ ه. ق فرصتی پیش آورد که تا آقامحمدخان پسر بزرگ محمدحسن خان کـه شانزده سال بـه عنوان گروگان نزد وی بـه سر مـیبرد بتواند فرار کند آقا محمدخان درون ۲۸ ذیقعده ۱۲۹۴ درون بارفروش بـه انتظام امور پرداخت. اما رضاقلیخان قاجار بـه همدستی لاریجانیـها درون ذیحجه ۱۱۹۵ ه. ق بـه بارفروش آمده و مقر آغامحمدخان قاجار را محاصره د. و آغامحمدخان را بـه اسارت درآوردند. ولی دوستداران آغامحمدخان درون بندپی بـه بهانـه مراقبت سختتر از او، وی را بـه بندپی بردند. از سویی مرتضی قلیخان و مـهدیقلیخان قاجار و مصطفیقلیخان قاجار بعد از شنیدن خبر محاصرهٔ برادر بزرگ خود را بـه بارفروش رساندند و رضاقلیخان را برآن داشتند کـه خان ابدال خان را بـه جنگ ایشان بفرستد، اما شکست خورده و اسیر شد. دوستان آقا محمدخان بعد از این ماجرا وی را با دویست تفنگچی بـه بارفروش بردند. آقامحمدخان که تا صفر سال ۱۱۹۷ از دست برادران کـه علیـه او دست بـه آشوب زده بودند آسوده شد و به استرآباد و پس از مدتی توقف درون آنجا درون ۲۳ ربیعالاول ۱۱۹۷ ه. ق بـه ساری بازگشت. همـین کـه آغا محمدخان قاجار اساس حکومتش را درون مازندران استحکام بخشید باز مرکز را بساری انتقال داد. گرچه که تا اواخر دورهٔ قاجاریـه ساری حاکم نشین مازندران بود اما بـه سبب وجود ادارات مالیـه، اوقاف، تطمـیه، کارگزاری، فواعِد عامـه و دربارفروش، این شـهر اهمـیت بسزایی درون امور مازندران داشت. درون سال ۱۲۱۴ ه. ق فتحعلی شاه بعد از کشمکش با مدعیـان قدرت، پسر یـازده ساله خود محمدقلی مـیرزا را بـه حکومت مازندران منصوب کرد. درون این زمان سپاهیـان مازندرانی کـه به پیشنـهاد قائم مقام جانباز خواندند درون جنگ اول ایران و روس کـه در ۱۲۱۸ ه. ق/ ۱۸۱۲ م درگرفت شرکت داشتند. پادشاهی محمدشاه، فظعلیخان قراباغی ۱۲۵۱- ۱۲۵۲ ه. ق بـه حکومت مازندران گمارده شد. از کتیبهای درون مسجد جامع بارفروش دانسته مـیشود کـه فظعلی خان بـه دستور محمدشاه، درون سال ۱۲۵۱ ه. ق مالیـات نانواها را ملغی کرده بود. بابل و فرقه بابیـه از وقایع مـهم بارفروش درون اوایل سلطنت ناصرالدین شاه (۱۲۶۴-۱۳۱۳) واقعه قلعهٔ شیخ طبرسی و فتنـه بابیها مـیباشد. پیروان سیدباب درون هر ولایتی بنیـاد ظهور و خروج نـهادند و قصور خلافت و بروج نیـابت خود را بزور بر کیوان عروج دادند. از شاهرود روی ببارفروش نـهادند ـ درون آن زمان مازندران حاکم نداشت و تنـها شـهر مازندران کـه وابستگی قومـی و طایفهای درون آن دیده نمـیشد بارفروش بود و ملامحمدعلی قدوس خود اهل بارفروش بودهاست ـ و در خارج شـهر و حوالی بحر ارم کـه معروف هست بسبزمـیدان رحل اقامت فروگرفتند. سخنان آنطایفه را بجناب سعیدالعما بردند و بدیشان پاسخهای سخت آوردند و این طایفه بـه طریقه ارباب خروج با اسلحه درون شـهر و بازار آمد و شد گرفتند جناب سعید العلما و علمای مازندران اجتماع این طایفه غریبه را درون آنولایت صلاح ندانستند و برخروج امر د. نقار و غبار درون مـیانـه پدید آمد سخنان نرم بدرشت کشید و ضرب زبان بزخم مشت انجامـید عباسقلیخان سرتیپ لاریجانی بنامـه سعیدالعما از این کارآگاه گشته که تا ایشانرا از بارفروش بار بر خر نـهاده دجالوار روانـه دیـار بوار نماید کار بنزاع و دفاع انجامـید دوازده از بابیـه مقتول شدند و چند تن از اینان زخمدار گشتند ملاحسین ـ بشرویـهای ـ و حاجی محمد علی مازندرانی کـه روسای آن گروه بودند مستدعی شدند کـه بجانب عراق روند سردار لاریجانی مضایقتی نکرد و برایشان سخت نگرفت از علیآباد ـ قائمشـهر کنونی ـ بگذرانیده بعراق روانـه سازد و ایشان کوچ دادند و روی براه نـهادند چون بعلیآباد رسیدند خسرونامـی قادی کلائی از قوای علیآباد بطمع اموال ایشان افتاده با جمعیتی دنبال آن کاروان گرفت و به اسم همراهی و محافظت رشوتی خواست آنان نیز مضایقه ند ولی طمع خسروگدا. طبع از کرم و درم آنان افزوده بود. ایشانرا از گذشتن منع کرد و بدان اموال امر نمود و دو تن از همراهان ملاحسین کشته شدند و قریب بـه غروب بمقبرهٔ شیخ طبرسی رسیدند متحیر ماندند از خسرو بیک و همراهان او نیز سخت خایف و مضطر شدند و خسرو اسب سواری ملاحسین را گرفتن خواست و در شمشیر او نیز طمع کرد ملاحسین بشرویـه ـ بشرویـهای ـ تیغی بر خسرو راند کـه بخون غلطید و جمعی از موافقانش را نیز بکشت و معدودی فرار د. ملاحسین کـه دید کار بـه اینجا کشیده شد از رفتن بـه عراق پشیمان شد و در محوطه مقبره مرقد شیخ طبرسی متحسن شد. بشروئی وقتی بآنجا آمد؛ وضعیت آن محل را چنین مناسب دید کـه آنجا را مرکز جنگ هولناک خود قرار دهد. بعد شروع بساختن پناهگاه و کمـینگاهها و بلند ساختن برجها و دیوارها کرد چون از ساختن قلعه و استحکامات فارغ شد شروع بـه جمع آوری اسلحه د، تکمـیل مـهمات، تمرین بابیـان بـه طرز استعمال اسلحهٔ آتشی و شمشیر زدن و تهیـه مـهمات و ذخایر جنگی کرد بعد پیروانش را بـه چند دسته تقسیم نمود و آنـها را بـه دهات و شـهرهای اطراف فرستاد که تا بقدر کفایت یکماه یـا زیـادتر و خواربار و علوفه حیوانات خریداری نمایند وگرنـه با غارت و چپاول تهیـه سازند. آنـها این عملیـات را درون زمان کمـی انجام دادند. آنگاه نواب و دعات خویش را باطراف فرستاد که تا مردم را بسوی باب دعوت کنند. چون خبر جماعت بابیـه درون شیخ طبرسی و دراز دستی ایشان درون نـهب و غارت اطراف مازندران گوشزد شاهنشان ایران ـ ناصرالدین شاه ـ گشت، فرمان داد کـه بزرگان مازندران لشکر آماده کرده بر ایشان بتازند و جهان را از وجود آن جماعت بپردازند اول آقا عبدالله برادر حاجی مصطفیخان هزار جریبی دویست نفر از مردم هزار جریب را منتخب ساخته با تفنگچی سورتی بـه ساری آمد و در آن جا مـیرزا آقا نیز از افغانها ساکن ساری و سوادکوه و ترک جمعیتی فراهم کرده بـه اتفاق که تا علیآباد رفتند و از مردم علیآباد جماعتی نیز امداد ایشان د. جماعت بابیـه بر آقاعبدالله بتاختند و مبارزتی سخت دست داده درون آن نزاع سی نفر از تفنگچیـان آقا عبدالله مقتول گشتند و باقی منـهزم شدند ملاحسین بیترس و بیم خود را بـه آقا عبدالله رسانیده و او را با تیغ دو نیمـه کرد اول بار تفنگچیـان را طٔ شمشیر ساختند. بعد به کار اهل قریـه پرداختند و اناثأ و ذکورأ و صغارأ و کبارأ تمامـی را با شمشیر و خنجر پاره پاره د. بعد از آن آتش بدان قریـه زدند و اموال و اثقال ایشان را غارت د چون خبر قتل آقا عبدالله و غارت افرا معرض شاهنشاه افتاد، شاهزاده مـهدیقلیمـیرزا را بـه قلع آنـها مامور ساخت ملاحسین و حاجی محمدعلی از حالت آن لشگر آگهی یـافتند بابیـهٔ از جان گذشته بـه عزم شبیخون طریق وا پیش گرفتند آتش درون آن سرای انداخته تمامت آن عمارت با بهاربندی کـه یک طرف آن بود و عمارت حسینیـه کـه در جنب آن بوده با جماعتی کـه در آن جاها مسکن داشتند، یکسره بسوختند و بعضی را هم کشتند و جسد ایشان را درون آتش افکندند و جماعتی از تفنگچیـان اشرف، درون کنار لشگرگاه سنگری ساخته بودند گلوله بر ٔ ملاحسین آمده بعد جسد او را درون زیر دیوار مرقد شیخ طبرسی، با جامـه و شمشیر بـه خاک سپردند چون مدت محاصرهٔ قلعه شیخ طبرسی وجلادت جماعت بابیـه بـه چهار ماه کشید، شاهنشاه بـه اهل مازندران خشم فرموده، سلیمان خان افشار را فرمان داد که تا با لشکر ی خونخوار بـه جانب مازندران روان شود بعد از این واقعه، دیگر درون قلعهٔ شیخ طبرسی برگ درخت و علف زمـین و استخوان و چرم تمام شد و راه فرار مسدود گشت، ناچار جماعت بابیـه زنـهار طلبیدند سعیدالعلما و دیگر اهالی بر قتل حاجی محمدعلی و بزرگان بابیـه فتوی دادند و گفتند بازگشت ایشان درون شریعت مقبول نباشد و تمام را درون سبزه مـیدان بارفروش مقتول ساختند. درون این فتنـه از جماعت بابیـه هزار و پانصد نفر بـه معرض تلف درآدمدند. بین سالهای (۱۲۶۷- ۱۲۷۱ ه. ق) دو کارخانـه شکر و قند درون شـهرهای ساری و بارفروش بـه سعی مصطفیقلیمـیرزا حاکم مازندران و ابتکارات صدراعظم معروف آن دوره ـ مـیرزاتقیخان امـیرکبیرـ بنا شد و به اهمـیت تجاری و بازرگانی شـهرهای ساری و بارفروش افروده شد و بر اثر تجارت و بازرگانی فوقالعاده بارفروش دولت روسیـه بر اثر نفوذی کـه پس از عهدنامـه ترکمانچای درون ایران بـه دست آورده بود. یک نفر نماینده تجاری بـه نام آگنط ـ آگنت ـ درون بارفروش داشت. درون بیستم ربیع الاول ۱۲۷۳ هجری قمری مـیرزا اسداله وزیر به منظور سرکشی کارخانـه شکرریزی دولتی بـه بارفروش آمد و در آنجا خبر فتح هرات توسط سپاهیـان ایرانی بـه او رسید بـه همـین مناسبت بـه دستور او و به اهتمام حاکم بارفروش ـ مـیرزا شفیع ـ شـهر را چراغانی د و خود وی درون مسجد جامع بارفروش حاضر شده و مژده این پیروزی را بـه مردم داد. مـیرزا شفیع بـه پاس کوششـهایی کـه در این باره انجام داد از طرف حاکم مازندران بـه یک «طاقه شال ترمـه» مفتخر گردید. مسعود مـیرزا ظلالسلطان، کـه روزگاری والی مازندران بود درون سال ۱۲۷۸ ه. ق دربارهٔ بارفروش مـیآورد: شـهر دوم مازندران بارفروش است. این اسمـی هست با مسمـی درون اینجا رد و بدل و خرید و فروش مـیشود. درون این شـهر، از داغستانی و لزجی و اهل آذربایجان و عراقی و ارمنی و ترکمان و غیره و غیره، همـه گروهی هستند، یک کمپانی روس هم هست به منظور ترویج تجارت و تربیت مردم تازه. درون سال ۱۲۹۲ ه. ق بـه دستور ناصرالدین شاه را ه مستحکم بارفروش و ساری و راه کالسکه رو با پلهای مستحکم بین آمل و بارفروش ساخته شد. و علیرضاخان عضدالملک درون مدت حکمرانی خود درون زمان غلامعلیخان نظام السلطان نوری ۱۳۲۶ ه. ق حاکم مازندران، به منظور تشکیل انجمن ولایتی، از مجلس شورای ملی کـه به وی تلگراف شد. بارفروش بـه عنوان مرکز مازندران درون سفرنامـه تحف بخارا درون این باره آمده: حکومت بـه اهالی ساری و بارفروش حکم مجلس شورا را ابلاغ نمود. اهالی ساری بـه واسطهٔ نفاق و بیاطلاعی خود غفلت د، والی اهالی بارفروش، چون نسبت بـه اهالی ساری اندک جهان دیده ـ ترـ و باهوش و صاحب ثروت و عدهٔ نفوسشان هم زیـاد بود، فورأ انجمن نظارت تشکیل داده، بـه تصویب حکومت، شش وکیل جهت انجمن ولایتی و دو مبعوث، جهت پارلمان طهران انتخاب کرده، وکلای طهران را روانـه نمودند. انجمن ولایتی ایشان هم مفتوح شد. اهالی ساری بعد از شنیدن این خبر هشیـار شده، مدعی شدند کـه مرکز حکومت نشین ساری است، سایر شـهرهای مازندران حتما تابع ساری باشند. بارفروش ابدأ حق وکیل فرستادن بـه طهران را ندارد، با وکیل خود را بـه ساری فرستاده، درون بارفروش انجمن بلدی بگشایند. انجمن ولایتی درون ساری کـه مرکز هست باید منعقد باشد. بعد از قیل و قال کشال، اهالی ساری هم درون منزل شیخ علی اکبرنام، یکی از ملای پیش نماز، بـه معیت شیخ غلامعلی پیش نماز انجمنی تشکیل داده، بدون تعیین نظار و وکلای ستهٔ ولایتی، دو نفر مبعوث بـه اکثریت آرا انتخاب کرده، بـه طهران روانـه نمودند. ولی وکیلهای ساری را درون پالمان قبول نکرده وکلای بارفروش، پذیرفته شدند و تیلگرافی هم از مجلس شورای ملی بـه نظام السلطان، حکومت ـ حاکم ـ مازندران، رسید کـه انجمن ولایتی بـه واسطهٔ اهمـیت داشتنش حتما در بارفروش منعقد بوده، انجمن ساری بلدی باشد. بارفروش هم اگرچه انجمن رسمـی داشتند، ولی ترتیب درستی نداشته، تمام اختیـارات درون دست علامـه ـ ملامحمد جان علامـه ـ نام ملای پیش نمازی بود. بابل درون زمان مشروطیت مخبر انجمن ـ آقا حسن بادکوبهای ـ بود کـه یـادداشتهای مـهم روز را به منظور روزنامـه «حبلالمتین» مـیفرستاد. اعضای انجمن بـه دستور تلگرافی مجلس شورای ملی، آقایـان مفتخرالممالک ـ شـهریـارپوری ـ و حاج ابراهیم ماهوت فروش را بـه سمت نمایندگی انتخاب و به تهران فرستادند. مخالفان به منظور کشتن علامـه و معین التجار پافشاری مـید. ـ و ـ آنان هم مجبور شدند خود را مخفی کنند. حسین لطیفی، حاجیروی و شعبان کوچک سرایی و چند نفر دیگر مامور قتل علامـه بودند. منزل علامـه درون محله آستانـه درون کوچه بنبستی بود، چند نفر هم مسلح، حفاظت از آنرا بـه عهده داشتند. درون یکی از شبها آنـها حمله د، نگهبانان منزل متواری و ترورسیتها بام وارد خانـه مـیشوند. درون خانـه بین محافظین جان علامـه و تروریستها تیراندازی مـیشود، همسر مرحوم علامـه از این موقعیت استفاده و نردبانی آماده مـیکند کـه علامـه از گذرگاه ویژهای بـه خانـه یکی از همسایگان برود، همـینکه علامـه بـه آخرین پله نردبان مـیرسد، پایـه نردبان مـیلغزد و علامـه بـه زمـین مـیافتد و دچار شکستگی فر و بالاخره خونریزی مغزی مـیشود و به فاصله یکی دو روز بعد درون مـیگذرد. درون تشیع جنازهاش جز چند نفر از مشروطة خواهانی شرکت نمـیکند. بعد از این کـه کار مشروطه خواهان درون تهران که تا حدودی ضعیف شد و شاه بر ملت غلبه نمود، از مازندران بـه کلی اسم مشروطه برداشته شد. و در بارفروش هم «ملامحمدجان علامـه» و معین التجار مشروطهخواه بـه سال ۱۲۸۸ ش/ ۱۳۳۰ ه. ق با توطئه مستبدین محلی بـه اسامـی حاجیروی و حسین لطیفی و علیقلی گومـیج و حسین نامـی کشته شدند. درون همـین سال «خبر رسید کـه چند نفر از مجاهدین قفقازی بـه ریـاست «پانوف» ـ پانف ـ نام بلغاری، از دریـا با کشتی بخاری بـه بندر مشـهدسر ـ بابلسر امروزی ـ سربرآمده، گمروک خانـه و تیلگرافخانـه را ضبط کرده، درون گمروک خانـه هرچه نقده بود گرفته، از طرف خودشان درون گمروک آدم گذاشتهٔ بارفروش مـیآیند. پسر اسماعیل خان سوادگوهر با چند سوار جلوتر رفته درون بارفروش درون کاروان سرایی منزل داشت. مجاهدین رفته خواستند او را بکشند، ممکن نشده، آنـها خبر شده، سر دروازهٔ کاروان سرا را سنگر کرده دعوا و تیراندازی د. بعد از صرف تیر و تفنگ زیـاد، پانوف زخمـی شده برگشته بـه منزل شاهزاده اعظام السلطنـه ـ و بعد با کمک مشروطه خواهان محلی بـه بندر گز روانـه شدند، ورود آزادی خواهان بـه سرکردگی پانف از بندرگز بـه گرگان مورد استقبال مردم بـه رهبری شیخ محمدحسین روحانی مشروطهخواه قرار گرفت. درون همان سال مردم بارفروش علیـه یـهودیـان این شـهر شود و چهارده تن از یـهودیـان را کشتند. بابل درون زمان اشغال ایران توسط متفقین درون شـهریور ۱۳۲۰- قوای شوروی و انگلستان و بدنبال آن ارتش امریکا از شمال و جنوب وارد ایران شد. درون نتیجه دستگاه پادشاهی رضاخان فرو ریخت. مازندران مانند سایر استانـهای شمالی ایران بـه وسیله قوای شوروی اشغال شد ـ شـهر بابل کـه مرکز اداری و قضایی مازندران غربی بود بتصرف سربازان روسی درون آمد، قصر شاه، باغ وزیر جنگ، ـ یـا باغ شاهنشاهی ـ از سه راه فرهنگ که تا چهار راه فرهنگ و از سبزه مـیدان که تا اول مخابرات و خیـابان مدرس فعلی باغهای داداشپوری و اسدالله خانی و سایر ساختمانـهای مـهم شـهر و اطراف آن بوسیله قوای شوروی اشغال و پایگاه نظامـی شد. درون آنزمان قویترین سازمان سیـاسی ایران، حزب توده بود کـه این حزب درون پیروی سیـاست شوروی تلاش مـیکرد و شـهرستان بابل از مراکز مـهم حزب توده بودهاست کـه وضعیت و سیـاست فعال و تشکیلات وسیع و جا افتادهای را درون برداشت و مبارزه علیـه حزب مزبور درون شـهر بابل و دهستانـهای کوهستانی اطراف آن بویژه درون دامنـهٔ کوههای بندپی وضع تعی بخود گرفته بود. درون هشتم شـهریور ۱۳۲۴ مصادف با بیست و یکم ماه رمضان وقایع زد و خورد حزب توده با جمعیتهای مخالف درون شـهر بابل کـه در پناه سربازان روسی انجام شده و عدهای از محترمـین و مجاهدین بابل بازداشت شدند. ولی بتدریج ملی شدن نفت درون سراسر ایران درون سرلوحه کارهای سیـاسی کشور قرار گرفت. درون ۲۸ تیرماه ۱۳۲۹ لایحه قرار داد الحاقی نفت گس- گلشاییـان از سوی دولت ساعد بـه مجلس داده شد درون استانـهای کشور از جمله درون مازندران و شـهرهای آن بویژه درون شـهر بابل روحانیونی بـه جمعیت ایرانی هواداران صلح پیوستند و اعلامـیهها و بیـانیـههایی را امضا و منتشر د. دوران معاصر بارفروش همواره بعنوان یکی از شـهرهای مـهم، صحنـهٔ زد و خوردهای سیـاسی و تاریخی بودهاست. درون سال ۱۹۰۴ اعلامـیهای خطاب بـه نمایندگان خارجی درون روز یکم آذر سال ۱۳۱۰ هجری خورشیدی نام بارفروش همراه با ساخت ساختمانـهای تازه دولتی همچون اداره پست (۱۳۱۵)، درون کنار سبز مـیدان و ساختمانـهای شـهرداری و شـهربانی(۱۳۱۴) بـه شـهر بابل تغییر نام یـافت. نام بابل از نام رودخانـه باوُل گرفته شد، کـه در بر غربی شـهر روان هست و اکنون بـه رود بابل معروف است. البته امروزه با توجه بـه ساخت و سازهای فراوان و گسترش فضای شـهر این رودخانـه تقریباً درون قسمتهای مرکزی شـهر قرار گرفتهاست. جنگلهای طبیعی شـهرستان بابل ۴۹۹۳۶ هکتار بوده و رودخانـه بابلرود از رودهای مـهم این شـهر بـه شمار مـیرود. این شـهر دارای آب و هوای معتدل و مرطوب مـیباشد.بابل دارای ۷ شـهر تاسیس شده و ۱ شـهر مصوب، ۶ بخش، ۱۳ دهستان و ۶۵۳ روستا و ۹۵ دهیـاری مـیباشد. وسعت این شـهرستان ۱۵۷۸ کیلومتر مربع مـیباشد پل محمدحسنخان توسط محمدحسن خان قاجار با قدمتی بیش از ۲۰۰ سال و دراواخر دوره افشار بر روی رودخانـه بابل ساخته شدهاست.در دروه صفوی دریـاچهای بسیـار بزرگ و زیبا درون جنوب شـهروجود داشته کـه در وسط آن تپهای همانند یک جزیره کوچک خودنمادی مـیکرده کـه بعلت سرسبزی و زیبائی باغهای اطراف این دریـاچه زیبا این محل بنام (بحر ارم) نامگذاری شدهاست. این دریـاچه سالها پیش خشکیده و در حال حاضر محل سمردم مـیباشد کـه به دوقسمت بحرارم غربی و بحرارم شرقی معروف است.از ۲۰ نفر پایـه گذاران اولیـه حزب ملی ایران درون سال ۱۳۲۰، ۳ نفر از اهالی شـهر بابل بودند.بابل همچنین با پیششماره تلفنی ۰۱۱۱ مرکز یکی از ۸ بخش مخابراتی ایران است.
فرهنگ و ادب و هنر مطبوعات بابل نیز بـه تناسب اندازه و جمعیتش مجلات محلی خاص خود را دارد کـه مـیتوان از آنـها بـه دو نمونـه بابل نامـه (هفته نامـه خبری) و چشمـه توسعه (ماهنامـه فرهنگی اقتصادی) را نام برد. همچنین بابلیهای مقیم تهران نیز خبرنامـهای فرهنگی و هنری بـه اسم بارفروش را منتشر مـیکنند کـه البته مطالبش منحصر بـه بابل نیست و با هنرمندان و ادیبان استان مازندران مصاحبه مـیکند. جشنوارهها جشنواره فیلم کوتاه وارش یکی از قدیمـی ترین جشنوارهٔ استان مازندران مـیباشد. کـه توسط مـهدی قربان پور مستند ساز مازندرانی درون سال ۱۳۷۸ درون شـهرستان بابل پایـه گذاری شد . این جشنواره درون مجتمع فرهنگی هنری ارشاد هر دو سال برگرار مـیگردد. چهارمـین جشنوراه بين المللي فیلم کوتاه وارش مجتمع فرهنگی سینمایی مجهزترین و کاملترین مجتمع فرهنگی سینمایی درون شمال کشور مـیباشد. کـه پس از ۱۵ سال آماده بهره برداری شدهاست. کلنگ احداث این مجتمع درون سال ۶۸ درون دوره وزارت سید محمد خاتمـی درون وزارت ارشاد اسلامـی بـه زمـین خورده بود. این مجتمع درون فضایی بالغ بر ۶۵۰۰ متر مربع زیر بنا، درون سه طبقه ساخته شدهاست. به منظور ساخت این مجتمع ۱۳ مـیلیـارد ریـال هزینـه شدهاست. این ساختمان دارای یک سالن اختصاصی تئاتر هست که ۲۵۰ صندلی با سن گردان دارد. این سالن یکی از پیشرفته ترین سالنهای تئاتر درون ایران محسوب مـیشود. سالن سینمایی با ۳۵۰ نفر گنجایش و سالن تابستانی روباز از دیگر سالنهای این مجتمع هستند. درون این مجتمع پیشرفته ترین سیستم صوتی و نمایش کشور و بهترین پرده اکران و پرده نمایش وجود دارد. همچنین این مجتمع دارای سالنهای نمایشگاهی و گالریها، کارگاه عو فیلم و... نیز مـیباشد. این مجتمع توسط اداره کل نوسازی مدارس استان مازندران تکمـیل و به بهره برداری رسید. شـهرداری بابل شـهرداری بابل درون سال ۱۳۰۴ خورشیدی بـه نام بلدیـه تاسیس شده کـه بعدا نام شـهرداری بـه خود گرفتهاست. شـهرداری کار خود را درون ساختمانی درون محل سر شروع نمود و سپس بـه بازار شـهر انتقال یـافته و در سال ۱۳۰۷ درون ساختمان خیـابان مدرس (موزه فعلی) بنا گردید.
موقعیت جغرافیـایی بابل دریـاچه کامـیکلا این دریـاچهٔ درون بخش بندپی شرقی شـهرستان بابل و در اطراف کوههای البرز قرار دارد. دریـاچهٔ کامـیکلا دارای چشم انداز کوه و جنگل مـیباشد. دریـاچهٔ آب بندان رمنت این آب بندان درون روستای رمنت از توابع بخش مرکزی شـهرستان بابل قرار دارد. جنگلها جنگل لفور این جنگل درون جنوب شرقی شـهرستان بابل قرار دارد. جنگل نارنجلو این جنگل کـه حفاظت شدهاست درون بخش بندپی غربی قرار دارد. جنگل شیـاده این جنگل زیبا درون بخش بندپی شرقی شـهرستان بابل قرار دارد کـه به دلیل مرتفع بودن سد شیـاده را مـیتوان از بالای آن مشاهده کرد. جنگل بابلکنار این جنگل حفاظت شده درون بخش بابل کنار شـهرستان بابل قرار دارد. جنگل ویوج این جنگل درون جادهٔ شیـاده واقع درون بخش بندپی شـهرستان بابل قرار دارد. این جنگل حدود بیست هکتار مـیباشد. جنگل بابلکنار این پارک جنگلی درون بخش بابل کنار شـهرستان بابل و در روستای درونکلاشرقی و بزچفت قرار دارد. رودها دریـای مازندران بابلرود این رود طویل ترین رودخانـهٔ شـهرستان بابل هست که از کوههای سوادکوه سرچشمـه مـیگیرد و پس از گذر از غرب شـهر بابل درون بابلسر بـه دریـا مـیریزد. طول این رود حدوداً ۷۸ کیلومتر مـیباشد. مصب این رود محل خوبی به منظور تفریحات آبی است. عمق این رود درون قسمتهای مرکزی بسیـار کم و در هنگام ریختن بـه دریـا بسیـار زیـاد است. آقارود این رود کوچک کـه در روستای سیـاه کلا محله شرقی قرار دارد بعد از پیوستن بـه رود بابلرود بـه دریـا مـیریزد. رودخانـه سجرو منشأ اصلی این رود کوههای بلند بخش بندپی شرقی شـهرستان بابل هستند کـه پس از گذشتن از ییلاقها و روستاهای بخش بندپی شرقی و شرق شـهر گلوگاه بـه بابلرود مـیریزد. کلا رود این رود از کوههای بخش بندپی غربی واقع درون ارتفاع ۲۲۰۰ روستای فیل بند شـهرستان بابل سرچشمـه مـیگیرد. این رود حدود ۶۰ کیلومتر طول دارد و عرض آن از ۳ متر تا۳۰ متر متفاوت است. کلا رود بعد از گذر از مناطق ییلاقی و جنگلی بخش بندپی غربی و روستاهای بخش مرکزی شـهرستان بابل درون نزدیکی پل محمدحسن خان بـه بابلرود مـیریزد. ارمک رود آبشارها آبشار تیرکن این آبشار درون روستای تیرکن و بخش بابلکنار شـهرستان بابل قرار دارد. هفت آبشار این آبشار کـه دارای هفت آبشار کوچک متوالی مـیباشد درون روستای درازکلا٬بخش بابل کنار شـهرستان بابل قرار دارد. به منظور رسیدن بـه آبشار هفتم حتما مسافت بسیـار زیـادی را طی کرد. آبشار کیمون این آبشار درون بخش بندپی شرقی شـهرستان بابل قرار دارد. چشمـههای آب گرم چشمـه آب گرم آرزو این چشمـهٔ آب گرم درون روستای ازرو از توابع بندپی شرقی شـهرستان بابل قرار دارد. کـه دارای جاذبههای توریستی فراوانی مـیباشد. ییلاقها شـهرستان بابل دارای ییلاقات بسیـار زیـادی هست از جمله شیج موسی ، لحه ، شاه لینگ چال ، نیراسم و همچنین سلبن ، انیردون و خیلی موارد دیگر لحه دور نمای بسیـار زیبائی داشته و به ییلاق شیخ موسی مشرف مـیباشد. انیردون دارای مـیوههای درختی خیلی کوچک و خوشمزهای هست و همچنین پر از گل و سبزه شیخ موسی این ییلاق درون بخش بندپی شرقی شـهرستان بابل قرار دارد. و دارای دو زیـارتگاه بـه نامهای حاج شیخ موسی و امامزاده عبداله مـیباشد. فیل بند این ییلاق مرتفع ترین ییلاق استان مازندران هست که درون بخش بند پی غربی شـهرستان بابل قرار دارد. درون این ییلاق یک تپهٔ بلند قرار دارد کـه از بالای آن مـیتوان شـهرهای شـهرهایی مانند ساری٬نوشـهر٬قائمشـهر و شـهرهای اطراف را دید. شالینگچال این ییلاق کـه از سردترین ییلاقهای مازندران هست در بخش بندپی شرقی قرار دارد. بالاتر از شیخ موسی و آره قراردارد درون فصل بهار منطقه بسیـارسرسبزو دارای چشم انداز زیبای مـیباشد. ورزنـه این ییلاق درون منتهاالیـه مرز جغرافیـایی بابل واقع شده کـه برای رسیدن بـه این روستای کوهستانی زیبا و بکر حتما از مسیر سخت و دشوار با پیچهای خطرناک عبور کرد. این روستا توسط کوههای اطراف آن احاطه شده و دارای آب بسیـار گوارا و سرد مـیباشد کـه مورد توجه بسیـار بازدید کنندگان قرار گرفتهاست. اگرچه این روستا نیز مانند بسیـاری از روستاهای کوهستانی مازندران درون اثر زلزله سال ۱۳۱۸ بکلی تخریب شد ولی دوباره آباد گردید. روستای ورزنـه از سمت غرب بـه روستاهای اندوار و نشل آمل، از سمت جنوب بعد از طی مسافت بسیـار دشوار بـه شیخ موسی مـیرسد. سدها سد البرز این سد بزرگترین سد خاکی ایران هست که بین شـهرستان بابل و سوادکوه قرار دارد. از آب این سد به منظور کارهای کشاورزی و هم چنین به منظور تأمـین آب شـهرهای اطراف استفاده مـیشود. سد سنبل رود این سد درون ۵ کیلومتری جاده بابل کنار سیدکلا بـه شیرگاه قرار دارد. اماکن مذهبی بقعه امامزاده قاسم این آرامگاه کـه معروف بـه آستانـه مـیباشد، درون مرکز شـهر بابل واقع شدهاست. بقعه امامزاده عبدالله(ع) این بقعه درون بخش مرکزی شـهرستان بابل و در روستای چمازکلا واقع شدهاست. بقعه سلطان محمدطاهر این بقعه درون روستای سلطان محمد طاهر واقع درون بخش مرکزی شـهرستان بابل قرار دارد. آرامگاه درویش فخرالدین این آرامگاه درون منطقه موزیرج شـهرستان بابل قرار دارد. مسجد جامع این مسجد درون بخش مرکزی شـهرستان بابل قرار دارد. مقبره امامزاده علی این مقبره درون روستای درازکلا٬بخش بابل کنار شـهرستان بابل قرار دارد. آرامگاه درویش یوسف این آرامگاه درون بخش بندپی غربی شـهرستان بابل واقع شدهاست. تکیـه پیرعلم این تکیـه درون بخش مرکزی شـهرستان بابل و در شـهر بابل واقع شدهاست. تکیـه روستای مقریکلا این تکیـه درون بخش بندپی غربی شـهرستان بابل قرار دارد. تکیـه حصیرفروشان امامزاده محمد مشـهد سرا آرامگاه این امامزاده درون بخش گتاب شـهرستان بابل قرار دارد.
اماکن تاریخی کاروانسرا: بابل بعنوان یک مرکز تجاری کـه دارای کارونسراها و دکانهای معتبر بودهاست، توجه ناصرالدین شاه رادر ۱۲۹۲ ه. ق هنگامـی کـه وی درون حال انجام دومـین سفر خودبه مازندران بود، جلب کرده وی درون سفرنامـه خود نوشتهاست، ، شـهربارفروش از بلاد معظمـه مازندران و پرجمعیت و مرکز تجارت شدهاست، وکاروانسرا دکاکین معتبره دارد، ، تعدادی از کاروانسراهای معروف بابل: کاروانسرای شاه عباس (اثری از آن اکنون نیست)کاروانسرای امـین الملککاروانسرای ملک (درسال ۷۱ براثر آتش سوزی قسمتی از آن درون آتش سوخت)کاروانسرای معتمد (چهارسوق)کاروانسرای حضرت (چهارسوق)کاروانسرای سه راه چال (چهارسوق)کاروانسرای قیصریـه (چهارسوق)کاروانسرای حاج محمد حسن (در محله بازار)کاروانسرای ارس(در محله بازار)کاروانسرای حاجی علیرضا بلورچی(در محله بازار اول چهارراه شـهدا)کاروانسرای لعلی (در محله بیسر تکیـه کـه بخش عمده آن تخریب شد)کاروانسرای حاج علی اکبر سبزعلیـان(شـهدا)کاروانسرای شـهمـیری(نزدیک سه راه مسجد جامع)کاروانسرای حاج محمدعلی ایمانی (در محله سه راه فرهنگ)کاروانسرای داداشپور(سه راه فرهنگ)کاروانسرای پلنگ (سبزه مـیدان)کاروانسرای حاج کریم کریمـی(چهارسوق کـه اکنون اثری از آن نیست)کاروانسرای حاجی طالبیـان(در محله اوجابن کـه تبدیل بـه آهن فروشی شدهاست)کاروانسرای مفتخرالممالک(شـهریـارپور فعلی)کاروانسرای دقیق(سنگ پل کـه اکنون تخریب شدهاست)کاروانسرای آقا سید حسن مولانا (محل اطراق مـیرزا رضا کرمانی قبل از ترور ناصرالدین شاه کـه متاسفانـه این کاروانسرا نیز بـه پاساژ تبدیل شدهاست)
کاخ شاپور کاخ شاپور از آثار دورهٔ پهلوی درون شـهرستان بابل مـیباشد و در بخش مرکزی شـهرستان بابل و در جنوب شـهر بابل قرار دارد. این کاخ درون جزیرهٔ کوچکی ساخته شد کـه دریـاچهٔ بحر ارم درون اطرافش بود و به دلیل وجود چنین جزیره درون شـهر بابل کاخی بـه دستور رضاشاه درون آن بنا شد. این کاخ از استراحتگاههای رضاشاه درون آن زمان بود. برج دید بانی کاخ بابل این برج درون دورهٔ پهلوی درون کاخ بابل ساخته شد.
پل محمدحسن خان این پل درون دورهٔ زندیـه درون سال ۱۳۴۶ توسط محمدحسن خان قاجار بر روی بابلرود بنا شد. درازای این پل ۱۴۰ متر و پهنای آن ۶ متر است. ملات این پل سفیدهٔ تخم مرغ است.
موزه بابل این موزه کـه در قدیم ساختمان شـهرداری بوده٬تنـها موزه مردم شناسی استان مازندران مـیباشد. درون این موزه بسیـاری از وسایل چوبی قدیمـی٬وسایل کشاورزی اقوام مختلف٬کوزههای سفالی و حتی مجسمـههای قدیمـی را مـیتوان درون این موزه مشاهده کرد. ساختمان شـهربانی این ساختمان درون بخش مرکزی شـهرستان بابل قرار دارد کـه یک بنای بسیـار قدیمـی هست و بـه ساختمان شـهرداری تبدیل شدهاست.
تپه عیسی کتی این تپه کـه مربوط بـه دوران تاریخی پیش از اسلام مـیباشد درون مـیربازار بابل بنا شد.
ساختمان پست این ساختمان بـه دستور هادی روحانی (امام جمعه سابق بابل) درون سال ۱۳۷۷ تخریب شد. مجموعه بناهای این بنای تاریخی مربوط بـه دورهٔ پهلوی اول درون شـهرستان بابل مـیباشد و در روستای نقیب کلا ثلاث از توابع بخش مرکزی شـهرستان بابل واقع شدهاست.
بازار ماهی فروشـها این بازار قدیمـی درون بخش مرکی شـهرستان بابل واقع شدهاست.
آرامگاه زین العابدین این آرامگاه از بناهای دورهٔ قاجار درون بخش مرکزی شـهرستان بابل مـیباشد. بنای طاهر مطهر این بنا مربوط بـه دوری قاجاریـه مـیباشد کـه در بخش لاله آباد شـهرستان بابل واقع شدهاست.
آرامگاه درویش علم بازی این مقبره درون بخش مرکزی شـهرستان بابل و پشت آرامگاه معتمدی بابل قرار دارد.
تپه بنگر کلا این تپه درون روستای بنگر کلا٬بخش گتاب شـهرستان بابل قرار دارد.
پارک پردیس بابل این پارک قدیمـی درون روستای متی کلا شـهرستان بابل قرار دارد.
تپه قلعه کتی احمد کلا این قلعه درون روستای احمد کلا درون بخش بندپی شرقی شـهرستان بابل قرار دارد. ت
په کوتر دین تپهٔ کوتر دین مربوط بـه دوران پیش از اسلام درون شـهرستان بابل است. این تپهٔ تاریخی درون روستای کوتر دین شـهرستان بابل قرار دارد و از آثار ملی ایران مـیباشد.
سردر دانشگاه علوم پزشکی این بنا درون دورهٔ پهلوی درون بخش مرکزی شـهرستان بابل ساخته شد.
مجموعه ابوالحسن کلا این مجموعه درون روستای ابوالحسن کلا٬بخش مرکزی شـهرستان بابل قرار دارد.
تپه کپور چال این تپه درون روستای کپورچال واقع درون بخش مرکزی شـهرستان بابل قرار دارد.
مقبره حاج شیخ موسی این آرامگاه درون ییلاق شیخ موسی درون بخش بند پی شرقی شـهرستان بابل قرار دارد. تپه پایین دین کتی رمنت این تپه کـه مربوط بـه دوران بعد از اسلام مـیباشد درون روستای رمنت واقع درون بخش مرکزی شـهرستان بابل قرار دارد.
قدیم مـیرزا یوسف این درون دوره صفوی درون شـهرستان بابل ساخته شدهاست. این بنا درون صبح جمعه دوم دی ماه ۱۳۹۰ خورشیدی توسط نیروهای شـهرداری بابل تخریب گردید کـه با دخالت دیرهنگام سازمان مـیراث فرهنگی و پلیس، تخریب آن متوقف گردید اما بخش اعظم بنا بـه جز گنبد آن تخریب شده بود.
آرامگاه سیدکبیر این آرامگاه کـه در بخش مرکزی شـهرستان بابل قرار دارد از بناهای دورهٔ قاجار درون این شـهرستان مـیباشد. این آرامگاه از آثار ملی ایران است.
سقاخانـه شیـاده این سقاخانـه کـه از بناهای تاریخی شـهرستان بابل هست در روستای شیـاده و در بخش بندپی غربی قرار دارد.
بنای هفت این بنا درون زمان قاجار درون شـهر بابل ساخته شد. آرامگاه ملا محمد شـهرآشوب این بنا کـه در دورهٔ قاجار درون شـهرستان بابل ساخته شده است٬در روستای بنگرکلا درون بخش گتاب شـهرستان بابل قرار دارد.
تکیـه کبریـا کلا این تکیـه کـه در دورهٔ قاجار درون شـهرستان بابل ساخته شد، درون روستای کبریـا کلا واقع درون بخش بابل کنار شـهرستان بابل قرار دارد.
نمودار کلا این کـه در بخش لاله آباد شـهرستان بابل قرار دارد از آثار دورهٔ قاجار درون شـهرستان بابل هست و توسط سازمان مـیراث فرهنگی بـه ثبت رسیدهاست.
امامزاده هفت تن این مقبره از بناهای دورهٔ قاجار درشـهرستان بابل مـیباشد. این بنای تاریخی کـه از آثار ملی ایران مـیباشد درون بخش مرکزی شـهرستان بابل قرار دارد.
گنبد سرست این گنبد تاریخی درون روستای سرست ، بخش بندپی شرقی شـهرستان بابل قرار دارد.
قلعه کتی ابوالحسن کلا این قلعه درون روستای ابوالحسن کلا و بخش مرکزی شـهرستان بابل قرار دارد.
مسجد چهارسوق بابل این مسجد تاریخی از آثار دورهٔ قاجار درون شـهرستان بابل مـیباشد.
پیجا کلا این کـه در از آثار دورهٔ قاجار درون شـهرستان بابل مـیباشد، درون بخش لاله آباد شـهرستان بابل قرار دارد. این اثر تاریخی درون روستای بیجا کلا قرار دارد.
تپه چماز کتی این تپه کـه از بناهای قبل از اسلام درون بابل مـیباشد٬در مـیربازار بابل واقع شدهاست.
مراکزآموزش عالی
دانشگاه صنعتی نوشیروانی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل دانشگاه علوم پزشکی بابل دانشگاه غیر انتفاعی علوم و فنون مازندران دانشگاه آزاد اسلامـی - واحدبابل دانشگاه پیـام نور - واحدبابل موسسه آموزش عالی صنعتی مازندران موسسه آموزش عالی طبری موسسه آموزش عالی راه دانش دانشگاه علمـی کاربردی - واحدبابل دانشسرای تربیت معلم دانشکده سما واحد بابل
شـهرستان بابل مرکز: بابل
بخش بندپی غربی خوش رودپی خوشرود تسکا • کاردیکلا • کامکلا • خرابه خوشرودپی •دشت • افراسیـابکلا • لمسوکلا غربی • مقریکلا • مـیانبورا • پازمـین • پاریکلا • سفیدتور بالا • سنگرودپی • کاردگرکلا • مسک • ازارکل • اومال استاداحمد • اومال شکراله • سفیدتور پایین • پنبهجار • زرتلک • سوتسی آقالر • سوتسی گلچوب • کشیرمحله • مجیکتی • ازارسی • ازارسی حاتم • انجیلک • بالابورا • برگنو • پلنگدره • چاقفیروزجایی • شـهنـهپشته حاجیمـهدی • فریدونکلا • پولادسی • کیس • موزیکتی • ولیکتخت • گتهنو • کراتسی • بالاولیک • دیزنو • انجیلسی • دولترودبار • دیواملکشاه • نارنجلو • مـیاندره • دیواعمران • تلیکا • پینک • تیرنگسی • سوتسی شیـاده • شیـاده بالا • فیلبند • تشبیشـه • شیـاده ساداتمحله • کاشمسی شـهید آباد فکچال • شوبکلا • معلمکلا • کلاگرمحله • یزدانآباد • قنبرزاده • پطرودپی • شانـهتراش • صلحدارکلا • کهرکنار کشتلی • بزرودپی • فیروزآباد • شـهیدآباد
بخش مرکزی امـیرکلا فیضیـه باریککلا • گلهکلا • مشـهدیکلا • مـیانرود • اغوزبن • بندارکلااغوزبن • شمشیرمحله • پائینبیشـهسر • لنگور بالا • لنگور پائین • بالابیشـهسر • برجیخیل لنگور • سلطانمحمدطاهر • محمودآباد • ولی عصر • رمنت • موزیگله • اسپیکلارمنت • قائمـیه • کپورچال • کلمداننقیب • سلیمانکلا • کبودکلا • کلهودشت بالا • کلهودشت پائین • نخکلا • چمازکلا • دریکنده • استردیکلا • گرجیآباد • منصورکنده • بوله کلامرزونآباد • درویشخاکمرزون اسبوکلا بولهکلا • ترکمحله • متیکلا • اللهرودبار • نقارچیمحله • تیرکلا • اسبوکلا • درویشخاک بالا • درویشخاک پائین • باباآباد • خراسانمحله • ساداتمحله • حمزهکلا ششپل • شاسیبکلا • شیخمحله • عالیزمـین • آهنگرکلا • قصابامـیر • درزیکلا نوشیروان • قمـیکلا • نوشیروانکلا • قصابذالکان گنج افروزا علمدار • هریکنده • نقیبکلا ثلاث • هتکهپشت • ترجیکلا • دیودشت • چاره • پایینگنجافروز • مـیررودپشت • روشنآباد • سیـاهکلامحله
بخش بندپی شرقی --> گلوگاه دهستان سجادرود صورت • کردمحله • شـهربن • احمدکلا • زریوان • زواره • کلاگرکلا • کاشیکلا • ناریوران غربی • ناریوران شرقی • بهارستان • امـیرده • رستمکلا • کتیسر • ولیک • تشون • تنـهاکلا • گریمحله • اخمن • ازارسی • ازارسی سعداله • پینکعسگریـان • چشمـهسر • گردرودبار • لرکانون • لیـاردن • رودبارفیروزجا • امامزاده عباس • پولکرودپی • امامزاده رضا • لپرعلی بابامحمدی • لدار • لرجارگردن • چفتسر • ارکا • پوستکلا • تهمتنکلا • تیرخالگردن • سیدنظامالدین • چالرز • گنجکلا بالا • گنجکلا پایین • لته • لنگه • لیطالار • وولیگردن • فلکا • وولیگله • ازاران گنجعلی • انجیلسی • خرطوسی • خونکاهزرزمـه • دهچر • شالیکش امـیرقلی • کربن • مرتع بلکرون • نسیـه • هشتری • سنگریزه • بندبن کبودتبار • افرابن • پینکبالا • کوهپایـهسرا • اسبو • بندبن • پرچیمکش • چاسرکا • چهسر • درازکش • رفعبن • شرباشن • علیزرنو • علیماندگار • فیفل • کلهوسی • کیس • نرگسکتی • هلیبن • ویـارسرا • کهلوچال • فیفل شرقی • آببندان ننوش • آببندان یوسفزاده • افراکتی مـیرعلیتبار • الدره • نمـیونانجیلسی • پرمـیناو شیومن • دیـافه • زوارک • شـهررحیم • فرامرودبار حاجیصادق • کمل چوبسر • مـیرملک • هلیکتی • تیرگبن • ازاران • پلنگلی • فراملک • کریستو • بتلیم • جلیرود • چهارسی • لیسه • سنگپراش • سنگسی • شنبه • کملسرک • کوهپاره • خنیـافه • افراگردن • افراسی • اغوزچال • افراکتی حاجاحمد • الاشسی • برفچالسی • بنـهزمـین • چفا • زریجا • قلعه • کراتلو • کلاشکنک • کمـیون • کنسلو • لیسکتی • لیسی • مـیانک • وللته • ویشگون • هندوری • اشدکت • ادملا • فیروزآباد • قرقیونس • لیستیمور • اطاقسر دهستان فیروزجاه اسپیراملک • افراچال • پریچشمـه • جزنیکا • چاککلا • خرتو • خواجهکلا • درکامـیان • رنگل • ریکو • ترسو و سیبرون • سرجهکلا • سیرباغ • قلعهکتی • کیون •زنمحله • لمسوکلا • وازیگردن • واشسره • سلیج • مـیانتلک • اونکنار • اری • ازرودسر • ویتله • پیتسره • چالسرون • خریون • خلیلکلا • زربوت • سویلم • عباسکلا • فک • کلاگرسرا • نسوم • ولیکن • قلعهکش • افراکتی • اسپرنصراله • پهنکش • سماگوشمحله • فیروزجاثابت • مـیاندرکا • مـیانک صیـادی • لتیجون • روانشین • اترین • کلکینگ • خلند • موزیلو • گریوه • بیسکتی • پیچالک • ذغالچال • زیـارتپشت • شمـیران • شورکش • شیخموسی • کشپی • لتی • گریوده
بخش بابل کنار --> مرزیکلا دهستان بابلکنار طلوت • شاهرضازنمحله • فولادکلا • داردکاشت • درزیمحله • انارستان • بالاگنجافروز • هلیدشت • پائینمرزناک • درونکلا غربی • اجاک • مزداکتی • فیضالهآباد • پیتکا • رییسکلا • درونکلا شرقی •زنمحله • بزچفت • سیـاهدرکا • بالفکلا شرقی • چهره • سیدکلا • شیردارکلا • قرانتالار •انکلا • مرزیکتی طیبی دهستان درازکلا ازارسی تسکانو • ازارسی حاجیبابا • ازارسی حسینخانزاده • ازارسی مـیرزاگل • ازارسی نعمتاله • بینماز • چهارشمـین • سفیدهلوم • شالبکشتولی • کریکلا • مـیانطالار حسینی • نورمحمدتباشی • ویـارسره • هلیخال • یکشوب • ازارسی بابلکنار • وولیکتی • ازارسی شعبانعلی • بالفکلا غربی • خمند • درازکلا • موزیکتیپارک • نوکجار • امـیرکلا • خواجهکلا • کاردرکلا • کبریـاکلا • انجیلسی کبودتبار • چهارگل علیمحمد • خرماکهن شاهرخی • ریگچشمـه • مسدره • خرماکهن مشـهدیآقا • جاجن • سرسره • هلیکتی • حمـهکتن • کیس • مرتعشـهر • ممرزسی • ممرزکن • تیرکن • لمارون • چهارسی عباسی
بخش لالهآباد ----> زرگرمحله دهستان کاریپی برسمنان • ارچی • تاجالدوله موزیرج • راهکلا • نیکلا • تلیگران • قادیکلا • درزیکلا کریمکلا • شاره • شریعتکلا کریمکلا • کرفوکلا كريم كلا• اسبشورپی • پهناور • توکل کریمکلا • شـهیدعبداله • گردنبری سفلی • نمودارکلا • بیشـهمحله • بصرا پایین • پیجاکلا • کتیسر • مرزبال • کارون • بصرا بالا • کلنگا • اردکلا • طغان • گردنبری علیـا • خردونکلا • دهک • حاجیکلا • چمازین • کمانگر • خلیلکلا • سرونمحله • منسکلا • تجنک • متکه • مـیاندسته • امـینآباد • بالاکروکلا • پایینکروکلا • بیجیکلا • هلالکلا • اندیکلا • نواییکلا • تاریمحله • شریعتکلا • علیآباد • لطفعلیآباد • مصیرمحله • قصابکلا • سنگچی • نودههک • درزیکلا بزرگ • درزیکلا کوچک دهستان لاله آباد بابلکان سفلی • بابلکان علیـا • خرجیکلا • گرمـیچ • ورمتون • اکتیجکلا • پاییناحمدچالهپی • چناربن • داودکلا آستانـهسر • گلهمحله • آقاملک • قصابکلا مـیانده • بالااحمدچالپی • اللهچال • حمزهرضا • درزیکلا آقاشفیع • دلاورکلا • مـهدیآباد • پریکلا • بالابازیـار • پایینبازیـار • خطیب • رنگرزکلا • مظفرکلا • رکاج • زاهدکلا • طرقچیکلا • کاظمبیکی • للوک
بخش گتاب ----> گتاب دهستان گتاب جنوبی پایینسیدکلا • پایینمرزبال • خراطکلا • آهنگرکلا • چوببست • ولوکلا • بالامرزبال • بالامرزناک • یورمحله • افراکتی ولوکلا • اطاقسرا • مشـهدسرا • بالاسیدکلا • ابوالحسنکلا • بیلپی ابوالحسنکلا • سر ابوالحسنکلا • بالامـیرکلا • کرتیجکلا •انکلا دهستان گتاب شمالی درزیکلا آخوندیپایین • دلاورکلا • ملامحله • درزیکلا نصیرائی • یورسیـاه کلامحله • درزیکلا آخوندیبالا • نجارکلا • حاجیکلا • سوربن • ارمک • پائینمـیرکلا • کلاگرمحله • سارونخیل • تاریکلا • بالاسرست • پایینسرست • زیتاکلا • سیدکلا • بنگرکلا • دونسر • شیرسوار • زعفرانکلا • کفشگرکلا • چناربن کشتلی • درزیکلا آخوندبابا • شوبمحله • کاسمانکلا • پائینمحله کشتلی • گلچوب • مـیدانسر کشتلی
[علمي - ورزشي - بابل شناسي - mmtk.blogfa.com اسامی وکیلهای دره شهر]
نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Mon, 27 Aug 2018 13:29:00 +0000